Piotr Korolko,
Radca Prawny Kancelaria Prawnicza Piotr Korutko
Niedawno pisałem o niedozwolonych klauzulach w umowach z konsumentami. Teraz chciałbym przed stawić kilka
zagadnień związanych z nieuczciwymi praktyka mi. Wracam
do tej tematyki, bowiem w branży turystycznej kwestie związane z ochroną
konsumentów są szczególnie ważne. Jest to rynek typowo konsumencki, wymagający
– z uwagi na bardzo restrykcyjne regulacje – szczególnej ostrożności.Zagadnienia związane z nieuczciwymi praktykami uregulowane
zostały w ustawie z dnia 23 sierpnia 2007 r.
o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym.
Ujmując sprawę w dużym uproszczeniu, można powiedzieć,
że ustawa ta reguluje kwestię nieuczciwych praktyk rynkowych
przedsiębiorców w stosunku do konsumentów.
Przedsiębiorcą jest podmiot (osoba fizyczna, osoba prawne
oraz jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej),
który prowadzi działalność gospodarczą lub zawodową,
a także osoba działająca w jej imieniu lub na jej rzecz.
Konsumentem
jest osoba fizyczna dokonująca czynności prawnej
niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub
zawodową, a więc w praktyce większość klienteli biur podróży
i duża część klientów pozostałych przedsiębiorców działających
w branży turystycznej.
Praktyki rynkowe ustawa zdefiniowała jako „działanie lub zaniechanie
przedsiębiorcy, sposób postępowania, oświadczenie
lub informację handlową, w szczególności reklamę i marketing,
bezpośrednio związane z promocją lub nabyciem produktu
przez konsumenta”.
Praktyka rynkowa wobec konsumentów jest nieuczciwa
wówczas, gdy jest sprzeczna z dobrymi obyczajami i w istotny
sposób zniekształca lub może zniekształcić zachowanie rynkowe
przeciętnego konsumenta przed zawarciem umowy dotyczącej
produktu, w trakcie jej zawierania lub po jej zawarciu. Chodzi
o takie działanie, które powoduje, że konsument podejmuje
decyzję, który nie podjąłby, gdyby tego działania nie było.
Przy ocenianiu, czy dana praktyka jest nieuczciwa, bierze
się pod uwagę zachowanie przeciętnego konsumenta, czyli
takiego, który jest dostatecznie dobrze poinformowany, uważny
i ostrożny. Uwzględnia się również czynniki społeczne, kulturowe
i językowe, a także przynależności danego konsumenta do
dającej się jednoznacznie zidentyfikować grupy konsumentów,
szczególnie podatnej na oddziaływanie praktyki rynkowej lub
na produkt, którego praktyka rynkowa dotyczy.
Nieuczciwą praktyką rynkową może być w szczególności:
- praktyka rynkowa wprowadzająca w błąd,
- agresywna praktyka rynkowa,
- stosowanie sprzecznego z prawem kodeksu dobrych
praktyk,
- prowadzenie działalności w formie systemu konsorcyjnego
lub organizowanie grupy z udziałem konsumentów w celu
finansowania zakupu w systemie konsorcyjnym.
W tym artykule chciałbym przybliżyć czytelnikom w ogólnym
zarysie zagadnienia związane z praktykami wprowadzającymi
w błąd. W kolejnych artykułach zajmę się pozostałymi rodzajami
nieuczciwych praktyk rynkowych oraz rozwinę wątek praktyk
wprowadzających w błąd. Zagadnienie jest bardzo szerokie i nie
sposób ująć wszystkiego w jednym artykule. Jest ono jednak na
tyle istotne, że warto do niego wrócić.
Praktyka rynkowa wprowadzając w błąd może polegać na
działaniu lub na zaniechaniu.
W pierwszym przypadku za praktykę rynkową wprowadzającą
w błąd uznaje się działanie, które w jakikolwiek sposób powoduje
lub może powodować podjęcie przez przeciętnego konsumenta
decyzji dotyczącej umowy, której inaczej by nie podjął. Działanie
to może polegać m.in. na:
- rozpowszechnianiu nieprawdziwych informacji lub rozpowszechnianiu
informacji co prawda prawdziwych, ale w taki
sposób, który może wprowadzić w błąd;
- działanie polegające na wprowadzeniu produktu na rynek,
które może wprowadzać w błąd w zakresie produktów lub ich
opakowań, znaków towarowych, nazw handlowych lub innych
oznaczeń indywidualizujących przedsiębiorcę lub jego produkty
- nieprzestrzeganiu kodeksu dobrych praktyk, do którego
przedsiębiorca dobrowolnie przystąpił, jeżeli przedsiębiorca
ten informuje w ramach...