Muzeum Obozu czy park rozrywki?

W Pustkowie na Podkarpaciu, w powiecie dębickim powstaje projekt muzealny, który wzbudził niemałe emocje. Pomysł zrodził się cztery lata temu. Jego realizacja obejmuje trzy elementy. Pierwszym było zagospodarowanie tzw. Góry Śmierci. To miejsce upamiętniające ofiary obozu pracy, który znajdowała się w Pustkowie podczas II wojny światowej. Historycy szacują, że w czasie II wojny światowej zginęło tutaj około 15 tysięcy ludzi, w tym 7,5 tysiąca Żydów, 5 tysięcy jeńców sowieckich i około 2,5 – 3 tysiące Polaków. Na terenie dawnego obozu znajduje się obecnie pomnik poświęcony zamordowanym więźniom, tablice upamiętniające miejsce krematoryjnego stosu i bunkier, w którym Niemcy przechowywali zwłoki pomordowanych. Na szczycie, na który prowadzą długie schody, postawiono pomnik ku czci ofiar obozu.


W roku 2007 władze gminy Dębica postanowiły na miejscu dawnego obozu wybudować filię muzeum Dębicy. W założeniu twórców ma to być miejsce przypominające historię obozu i pobliskiego poligonu SS . Odtworzone mają być repliki dwóch baraków (jednego dla więźniów, jednego dla strażników) i brama obozowa oraz fragment ogrodzenia z drutu kolczastego. Według dyrektora muzeum Dębicy, Jacka Dymitrowskiego: – Nie jest to, jak podały niektóre media, replika obozu! Budynki z zewnątrz będą kopią tych wojennych a wewnątrz znajdą się ekspozycje dokumentujące życie obozowe, więźniów i strażników (m.in. zdjęcia czy wspomnienia).


To ma być placówka dydaktyczna. Trzeba pamiętać, że muzeum będzie częścią całego projektu. Liczymy, że po otwarciu odwiedzać go będzie podobna liczna gości, jak muzeum w Dębicy (rocznie kilkadziesiąt tysięcy). Znajdujemy się na Szlaku Chasydzkim. Chciałem podkreślić, że nasza inicjatywa spotkała się z dużym zainteresowaniem zarówno miejscowej ludności (wśród nich byli więźniowie obozu), jak i gości zagranicznych (m.in. byłego więźnia obozu, a także innych obozów hitlerowskich – Moshe Ostera). Gdy decyzję o budowie muzeum ogłoszono, w internecie zawrzało. Przeciwnicy podkreślają, że „budowanie repliki obozu jest niesmacznym pomysłem”, „żeby atrakcję turystyczną robić z cierpienia ludzi to przesada”, „obozy pracy [...]