Dzieła sztuki antycznej i wczesnorenesansowej wypożyczone z najbardziej prestiżowych muzeów Florencji, Rzymu, Paryża, Londynu czy Waszyngtonu można podziwiać do połowy października br. na wystawie Przebudzeni. Ruiny antyku i narodziny włoskiego renesansuw Zamku Królewskim w Warszawie. Tematem ekspozycji jest inspiracja, jaką dla artystów wczesnego renesansu stanowiło odkrywane na nowo antyczne dziedzictwo.Na wystawie zobaczymy m.in. obrazy Sąd Parysa Sandra Botticellego, Ofiara Izaaka Andrei Mantegni czy Męczeństwo św. Sebastiana Pietra Perugina.
Wystawa jest próbą spojrzenia na wielką przemianę, jaką Europa zawdzięcza XV-wiecznym włoskim artystom i ich mecenasom – papieżom i lokalnym władcom, szukającym w śladach potęgi starożytnego Rzymu inspiracji potrzebnej do stworzenia kultury nowego, odrodzonego świata.
„Wystawę organizujemy we współpracy ze światowymi muzeami i bibliotekami europejskimi, dzięki czemu udało nam się przygotować tak niezwykłe wydarzenie poświęcone kulturowemu dziedzictwu antyku. Na ekspozycji prezentujemy dzieła wielkich mistrzów, takich jak m.in. Antico, Filarete, Bramante, Perugino, Mantegna, Bellini czy Botticelli, większość z nich jest w Polsce po raz pierwszy” – powiedział prof. Wojciech Fałkowski, dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie.
Zgromadzone na wystawie eksponaty sztuki antycznej i wczesnorenesansowej – rzeźby, obrazy, rysunki, grafiki, unikatowe rękopisy oraz inkunabuły – pozwolą zwiedzającym poczuć atmosferę quattrocenta, okresu, który światowej sztuce przyniósł wyzwolenie twórczej energii o niespotykanej wcześniej skali.
Wystawa obejmuje cenne obiekty wypożyczone z ponad pięćdziesięciu instytucji
i kolekcji prywatnych, wśród których znalazły się m.in. Galeria Uffizi, Galeria Borghese, Luwr, Muzeum Brytyjskie czy Narodowa Galeria Sztuki w Waszyngtonie. Na ekspozycji można podziewać dzieła takich twórców jak Pietro Perugino, Pier Jacopo Alari Bonacolsi zw. Antico, Giovanni Bellini, Sandro Botticelli, Donato Bramante, Bartolomeo Suardo zw. Bramantino, Antonio Averlino zw. Filarete, Antonio Lombardo, Andrea Mantegna czy Andrea del Verrocchio.
Głównym tematem wystawy jest rola, jaką w sztuce wczesnego renesansu odegrała fascynacja okruchami świata antycznego. Narracja utrzymana jest w konwencji sennej wizji, w której kolejne prezentowane zagadnienia łączą się ze sobą na zasadzie ciągu onirycznych skojarzeń. Dobór przedstawionych na wystawie dzieł, zgodnie z zamysłem kuratora wystawy dr. Mikołaja Baliszewskiego, tworzy spójną i wielowymiarową opowieść o początkach włoskiego renesansu.
Na ekspozycji znalazły się rzadko podróżujące zabytki z najbardziej prestiżowych muzeów i bibliotek świata, jak np. Hypnerotomachia Poliphili (łac. Walka Polifila o miłość we śnie) – jedna z najbardziej fascynujących ksiąg quattrocenta, odzwierciedlająca fascynację antykiem kilku pokoleń włoskich humanistów. Przypisywana Francescowi Colonnie, opowiada historię Polifila, który śniąc przemierza mistyczne krajobrazy pełne antycznych pałaców, świątyń i ogrodów.
Na wystawie prezentujemy także po raz pierwszy w historii polskich muzeów freski antyczne, które wchodzą w dialog z włoskimi renesansowymi dziełami o tych samych antycznych tematach.
Na ekspozycji znajdziemy na przykład zestawienie renesansowego popiersia Marka Aureliusza, którego autorstwo jest przypisywane Antico z Mantui, z jego pierwowzorem – antycznym popiersiem Marka Aureliusza pochodzącym z Museo Nacional del Prado.
Innymi ważnymi dziełami prezentowanymi na wystawie są obrazy Ofiara Izaaka Andrei Mantegni, jednego z czołowych twórców północnowłoskiego quattrocenta, czy Sąd Parysa SandraBotticellego – jedno z najbardziej reprezentatywnych dzieł dla zespołowej twórczości pracowni artysty.
Wystawa Przebudzeni. Ruiny antyku i narodziny włoskiego renesansu, przygotowana przez Zamek Królewski w Warszawie, zbiega się z przypadającą w 2023 roku 500. rocznicą śmierci Pietra Perugina, wybitnego wczesnorenesansowego malarza i rysownika, ucznia Piera della Francesca i nauczyciela Rafaela Santi, naocznego świadka i uczestnika obrazowanych przemian. Na wystawie obecne są dzieła artysty: Męczeństwo św. Sebastiana czy Czterej nadzy mężczyźni.
Wystawie Przebudzeni. Ruiny antyku i narodziny włoskiego renesansu, realizowanej w trzecim roku jubileuszu odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie, towarzyszy katalog oraz program edukacyjny.
